Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA), American College of Cardiology (ACC) oraz inne instytucje medyczne w Stanach Zjednoczonych ogłosiły zaktualizowane wytyczne dotyczące diagnozowania i leczenia nadciśnienia tętniczego. To pierwsza poważna aktualizacja od 2017 roku, oparta na szerokim przeglądzie badań naukowych z ostatnich lat.
Celem nowych zaleceń jest jeszcze skuteczniejsze ograniczenie ryzyka chorób serca, udarów, otępienia i innych powikłań zdrowotnych związanych z wysokim ciśnieniem krwi.
Jak definiuje się nadciśnienie według nowych wytycznych?
Progi definiujące wysokie ciśnienie krwi pozostały bez zmian:
- Prawidłowe ciśnienie krwi: poniżej 120/80 mm Hg
- Podwyższone ciśnienie: 120–129 mm Hg (skurczowe) i poniżej 80 mm Hg (rozkurczowe)
- Nadciśnienie I stopnia: 130–139/80–89 mm Hg
- Nadciśnienie II stopnia: ≥140/90 mm Hg
- Przełom nadciśnieniowy: >180/120 mm Hg – wymaga natychmiastowej interwencji medycznej
Skala PREVENT – nowoczesne narzędzie do oceny ryzyka
Jednym z najważniejszych elementów nowych wytycznych jest wprowadzenie skali PREVENT (Predicting Risk of CVD Events). To kalkulator oparty na danych ponad 3,2 miliona pacjentów, zebranych na przestrzeni 30 lat.
Skala ta pozwala lekarzom precyzyjniej określić ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, udaru czy demencji i tym samym skuteczniej dopasować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Dlaczego kontrola ciśnienia krwi jest tak ważna?
Nadciśnienie tętnicze to jeden z głównych czynników ryzyka wielu groźnych chorób:
- choroby wieńcowej,
- niewydolności serca,
- udaru mózgu,
- migotania przedsionków,
- demencji,
- przewlekłej choroby nerek.
Badania pokazują, że długotrwale nieleczone wysokie ciśnienie uszkadza naczynia krwionośne i narządy wewnętrzne, zwiększając ryzyko przedwczesnej śmierci.
Jakie są cele leczenia?
Zgodnie z nowymi wytycznymi, docelowe ciśnienie krwi powinno wynosić poniżej 130/80 mm Hg u wszystkich dorosłych, o ile nie występują szczególne przeciwwskazania (np. w ciąży lub w przypadku osób z bardzo krótką przewidywaną długością życia).
Leczenie może obejmować farmakoterapię, ale kluczowe pozostają zmiany stylu życia.
Styl życia jako fundament profilaktyki
Eksperci podkreślają, że podstawą walki z nadciśnieniem są codzienne nawyki. Do najważniejszych zaleceń należą:
- regularna aktywność fizyczna (minimum 150 minut tygodniowo),
- dieta z ograniczoną ilością soli i tłuszczów nasyconych, bogata w warzywa i owoce,
- ograniczenie alkoholu,
- kontrola masy ciała,
- odpowiednia ilość snu i redukcja stresu.
Co oznaczają nowe wytyczne dla pacjentów?
Chociaż same wartości graniczne nie uległy zmianie, lekarze zyskali nowe narzędzia do oceny ryzyka i większy nacisk położono na profilaktykę poważnych chorób. Oznacza to, że więcej osób może zostać objętych wcześniejszą diagnostyką, a leczenie będzie skuteczniej dopasowane do indywidualnych potrzeb.
Nowe wytyczne mają także wymiar społeczny – zachęcają do prowadzenia badań przesiewowych i edukacji zdrowotnej w całych społecznościach, co może pomóc w obniżeniu liczby powikłań związanych z nadciśnieniem na skalę populacyjną.
Podsumowanie
Nadciśnienie tętnicze pozostaje jednym z największych wyzwań zdrowotnych XXI wieku. Nowe wytyczne z USA pokazują, że skuteczna profilaktyka i leczenie wymagają zarówno precyzyjnych narzędzi diagnostycznych, jak i zmian stylu życia.
To przypomnienie, że kontrola ciśnienia krwi nie tylko chroni serce, ale może również zmniejszyć ryzyko chorób mózgu i poprawić ogólną długość życia.