Koktajl przeciwstarzeniowy wydłuża życie myszy nawet o 30%. Czy czeka nas przełom w medycynie długowieczności?
Nowe badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Maxa Plancka w Niemczech wskazują, że kombinacja dwóch istniejących leków może znacząco wydłużyć życie ssaków. W testach laboratoryjnych myszy otrzymujące mieszankę rapamycyny i trametynibu żyły średnio o 30% dłużej, a ich organizmy wykazywały mniej oznak starzenia.
To jedno z najbardziej obiecujących badań nad spowalnianiem starzenia się organizmu i potencjalnym zwiększaniem długości życia bez poważnych chorób przewlekłych. Choć testy przeprowadzono na myszach, zastosowanie tej terapii u ludzi może być bliższe niż myślimy, ponieważ oba leki są już zatwierdzone do stosowania klinicznego.
Rapamycyna i trametynib – znane leki, nowe zastosowanie
Rapamycyna to lek immunosupresyjny stosowany głównie w zapobieganiu odrzutom przeszczepów, ale znany jest również z właściwości wydłużających życie w badaniach na zwierzętach. Trametynib natomiast to lek przeciwnowotworowy stosowany u pacjentów z czerniakiem.
Indywidualnie leki te wykazywały korzystny wpływ na długość życia:
- Rapamycyna wydłużała życie myszy o 17–18%
- Trametynib – o 7–16%
Połączone jednak w „koktajl przeciwstarzeniowy” przyniosły znacznie lepsze rezultaty – od 26% do nawet 35% wydłużenia życia.
Nie tylko dłużej, ale i zdrowiej
Jednym z kluczowych aspektów terapii nie jest samo wydłużenie życia, ale utrzymanie zdrowia i funkcjonalności w starszym wieku. Myszy leczone koktajlem przeciwstarzeniowym:
- miały mniej przewlekłych stanów zapalnych,
- wykazywały opóźnione występowanie nowotworów,
- miały wolniejszy spadek funkcji serca,
- były bardziej aktywne i sprawne fizycznie w zaawansowanym wieku.
Zaobserwowano także opóźnienie wzrostu guzów wątroby i śledziony, a także zmniejszenie zapalenia mózgu, nerek i mięśni. To wszystko wskazuje, że terapia może nie tylko wydłużać życie, ale również poprawiać jego jakość w późniejszych latach.
Działanie na poziomie molekularnym
Oba leki działają na tzw. szlak Ras/Insulina/TOR, który ma kluczowe znaczenie dla metabolizmu, wzrostu komórkowego i starzenia. Jednak – co ważne – każdy lek działa na inny punkt tego szlaku, a dopiero ich połączenie uruchamia unikalne mechanizmy biologiczne, których nie da się osiągnąć stosując je osobno.
Analiza ekspresji genów wykazała, że niektóre zmiany molekularne zachodzą wyłącznie wtedy, gdy leki są stosowane razem. Oznacza to, że korzyści wynikają z synergii, a nie z prostego zwiększenia dawki.
Co z bezpieczeństwem?
Najczęstszą obawą związaną z terapiami przeciwstarzeniowymi jest ryzyko skutków ubocznych. Badacze uspokajają: nie zaobserwowano dodatkowych negatywnych efektów ubocznych w grupie otrzymującej oba leki, poza tymi, które występowały przy stosowaniu każdego leku z osobna.
To daje nadzieję, że terapia może być bezpieczna również dla ludzi, zwłaszcza że oba leki są już szeroko stosowane w praktyce klinicznej.
Czy czeka nas rewolucja w leczeniu starzenia?
Choć naukowcy podkreślają, że nie należy oczekiwać 130 lat życia po połknięciu tabletki, to realnym celem jest wydłużenie lat życia wolnych od chorób i niepełnosprawności. Już teraz wiadomo, że rapamycyna może poprawiać płodność u kobiet w okresie okołomenopauzalnym, co czyni ją jeszcze bardziej interesującą z punktu widzenia profilaktyki starzenia.
Kliniczne testy na ludziach mogą rozpocząć się już w najbliższych latach. Jeśli wyniki będą równie obiecujące, koktajl przeciwstarzeniowy może stać się nowym standardem profilaktyki zdrowotnej w wieku dojrzałym.
Połączenie rapamycyny i trametynibu znacząco wydłuża życie i poprawia jego jakość u myszy. Odkrycie to może być początkiem nowej ery medycyny długowieczności, w której starzenie stanie się procesem kontrolowalnym, a nie nieuchronnym upadkiem organizmu. Nadzieje są duże – teraz czas na dalsze badania i testy na ludziach.